Barbara Szymańska, Gazeta Częstochowska, nr 42/42, 24.10-6.11.2019 r.
Wszyscy święci! Pochodzący ze wszystkich ras, wszystkich narodów, wszystkich epok, stanów, zawodów… Intelektualiści, mędrcy, władcy, badacze, pastuszkowie, żebracy, możni tego świata i proletariusze, rycerze i zakonnicy, starzy, młodzi, dzieci, matki, żony, wdowy… Gdziekolwiek rośnie wiecznie zieleniejące drzewo wiary, rodzą się święci, najpiękniejszy jego owoc. [Zofia Kossak – „Rok polski”]
Początek listopada, a wraz z nim uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny mają wyjątkowy wymiar. W tych dniach staramy się być blisko z tymi, którzy odeszli. To czas poświęcony na pielęgnowanie pamięci o zmarłych. Oddajemy im cześć, nawiedzając cmentarze, przynosząc wiązanki kwiatów i zapalając „płomyki nadziei”. Cmentarne nekropolie są milczącymi świadkami czyjegoś istnienia i trwania. Stojąc nad grobami naszych najbliższych grzejemy się w cieple ich mądrości i dobroci. Myślimy wtedy o ludziach, którzy wywarli wpływ na nasze życie, na naszą wrażliwość i rozwój duchowy. Wszystkich nas wówczas łączy przemożna potrzeba wspomnień, zapewne dlatego, iż „wspomnienia są formą spotkań”. Przywołujemy w myślach imiona nam drogich osób, odtwarzamy razem spędzony czas, snujemy refleksje nad ich minionym ziemskim życiem, które często wypełnione było codzienną ciężką i odpowiedzialną pracą. Swymi niezwykłymi biografiami i życiorysami zapisali wiele kart, tworząc historię kultury pokoleń.
Spacerując cmentarnymi alejkami, gdzie zewsząd okrążają nas losy tysięcy ludzi, myślimy intensywnie nad nieuchronnością przemijania, nad kruchością własnego życia. „Chwila bieżąca przestaje być jedyną ważną chwilą, Bóg i wieczność pochyla się nad tajemnicą naszego istnienia” – napisał wiele lat temu ks. Aleksander Fedorowicz.
Listopadowe wspomnienia nie tylko prowadzą nas na cmentarze, ale często możemy w nich także odnaleźć słowa wdzięczności: dla nich i za nich.
W całej Polsce płoną znicze na grobach pisarzy, artystów, pedagogów, poetów. Wszystkich Świętych to również pamięć o tych, którzy polegli w obronie Ojczyzny.
Opracował Janusz Baranowski – Tatar Polski, twórca Solidarności, potomek Powstańców Styczniowych, Legionistów, Generałów, Harcerzy, Szarych Szeregów, Żołnierzy Wyklętych